II Kongres Gospodarki Senioralnej

    W ostatnim czasie skumulowało mi się dość sporo wydarzeń dotyczących seniorów jednak muszę przyznać, że na Kongres Gospodarki Senioralnej mimo natłoku obowiązków pojechałam z ogromną radością i naukową ciekawością. Realizacja polityki senioralnej jest nierozłączna z gospodarką. Ciekawy program zapowiadał szereg wartościowych wystąpień i dyskusji.

    II Kongres Gospodarki Senioralnej został zorganizowany przez Krajowy Instytut Gospodarki Senioralnej we współpracy z Fundacją na rzecz Zdrowego Starzenia się i Fundacją Polskiego Godła Promocyjnego "Teraz Polska". Przewodnim hasłem Kongresu było: "Gospodarka senioralna nowa? gałęzią? gospodarki narodowej – potencjał rynku usług przyjaznych wiekowi oraz pozycja i rola Polski w rozwoju srebrnej gospodarki w Europie". Wydarzenie miało miejsce w Ministerstwie Gospodarki, które ma swoją siedzibę przy Placu Trzech Krzyży.

Demografia – wyznacznik przyszłych działań

    Zmiany demograficzne nazywane również ludnościowymi są charakterystyczne dla szybko postępujących przemian społeczno-ekonomicznych. Z zauważalnym przejściem demograficznym związanym z industrializacją i urbanizacją Europa miała do czynienia w  XIX wieku. Drugie przejście demograficzne miało miejsce po II wojnie światowej, w latach 60 – tych XX wieku i z różnym natężeniem objęły prawie całą Europę. Pod koniec XX wieku dla większości krajów europejskich charakterystycznym czynnikiem był niski współczynnik dzietności, wydłużająca się średnia długość życia i migracje. Te trzy główne czynniki miały znaczący wpływ na starzenie się populacji europejskiej. Przyjmując powszechnie stosowaną definicję, że starzenie się ludności oznacza zwiększanie się  odsetka osób starszych w danym społeczeństwie. Uwzględnić należy, że według WHO metrykalny próg starości wynosi 60 lat, natomiast według ONZ i Eurostau jest to 65 lat. Starzejące się społeczeństwo według ONZ to przekroczenie progu 7% ludności w wieku 65 lat w danej populacji, jeśli zaś odsetek ten wynosi ponad 10% można mówić o zaawansowanej starości danego społeczeństwa.

    Dane demograficzne wskazują, że Polska już dawno przekroczyła próg zaawansowanej starości, a kolejne dekady będą ten problem generowały. Procesy najbardziej nasilą się po 2035 r. i będą miały większy wydźwięk w miastach.

    Tworzenie polityki senioralnej w związku ze zmianami demograficznymi jest kluczowe dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Uwzględnić jednak należy, że prowadzone w tym obszarze działania są bardzo zróżnicowane w skali całego kraju. Propagowane wzorce zachowań i style życia seniorów w dużej mierze zależą od prowadzonej polityki lokalnej. Przykłady dobrych praktyk pokazuję, że zdecydowanie nasilenie takich inicjatyw ma miejsce w społecznościach miejskich, gdzie bardzo często ten obszar działalności wspierany jest przez sektor NGO. 

    Ideą Kongresu było podkreślanie właściwie we wszystkich sesjach tego, że realizacja gospodarki senioralnej to ważny element gospodarki jaki całości i że jej realizacja musi uwzględniać wymiar społeczny.

    Prof. Samoliński, jako przewodniczący Rady Polityki Senioralnej, również podkreślił, że demografia Polski ma wymiar gospodarczy, a  gospodarka senioralna to potężny rynek finansowy oraz ciągle rosnący rynek osób zainteresowanych korzystaniem z usług dedykowanych osobom w podeszłym wieku. To zdanie również podzielił Robert Gwiazdowski, przewodniczący Rady Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej, który zwrócił uwagę, że przedsiębiorcom i administracji trzeba pokazać  możliwości współpracy w procesie budowania w Polsce tzw. gospodarki senioralnej.

    Realizacja srebrnej gospodarki będzie dotyczyła a właściwie już dotyczy całej starzejącej się Europy, stąd też musi ona stać się szansą dla rozwoju, a nie mechanizmem spowalniającym rozwój. Należy w tym obszarze poszukiwać nowych rynków i miejsc pracy.

Srebrna gospodarka to bardzo różnorodne rynki usług, w tym również opieki dla bardzo zróżnicowanej grupy seniorów.

    Wiele miejsca na Kongresie zostało poświęcone wykorzystaniu nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań wspierających seniorów w codziennym funkcjonowaniu oraz w polepszaniu jakości ich życia. Taką technologią jest „wearable technologies", adresowana do seniorów z dużym  ryzykiem powikłań chorobowych, mająca na celu bezpieczeństwo i komfort życia osób starszych. Piotr Klinowski, wiceprezes Domu Maklerskiego w Investments, podkreślił, że należy również podnosić świadomość społeczną dotyczącą zapewnienia opieki seniorom nie tylko przez państwo. O zabezpieczeniu starości należy myśleć przez całe życie inwestując także w tę dziedzinę życia na przyszłość.

    Na Kongresie oprócz sesji głównych odbywały się również sesje równoległe. Uczestnicząc w jednej z nich wprost nie mogłam uwierzyć, jak niektóre środowiska naukowe oderwane są od rzeczywistości, a pochłonięte swoją praktyka naukową. Nie dziwię się więc, że mają problem ze zdefiniowaniem podstawowego pojęcia jakim jest silver economy jeśli nie znają głównego przekazu Założeń Długofalowej Polityki Senioralnej na lata 2014 – 2020.

   Na kongresie odbyła się także premiera systemu certyfikowania produktów i usług pod nazwą OK SENIOR, które zakładają normę jakości według czterech podstawowych kryteriów: oferta dla klienta seniora powinna być bezpieczna, potrzebna, zrozumiała i przystępna.

Mnóstwo informacji w połączeniu z moimi badaniami powinny dać całkiem niezły artykuł. Trzeba tylko wygospodarować czas pomiędzy sylabusami, modułami, inną sprawozdawczością akademicką i odrobiną życia prywatnego aby zacząć pisać. 

    Dodać muszę, że profesjonalna organizacja Kongresu - można się uczyć od organizatorów. Moderatorzy panowali nad czasem poszczególnych sesji, a przerwy pomiędzy sesjami służyły rozmowom w kuluarach ministerstwa.