V interdyscyplinarna konferencja Przeszłość dla Przyszłości - Polityka społeczna w obliczu dzisiejszych wyzwań: między teorią a praktyką

W dniu 27 czerwca 2014 r. odbyła się V interdyscyplinarna konferencja „Przeszłość dla Przyszłości”- Polityka społeczna w obliczu dzisiejszych wyzwań: między teorią a praktyką. Organizatorem konferencji był Uniwersytet Śląski, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji, Instytut Nauk o Edukacji oraz GWSP im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach.

Konferencja była nie tylko płaszczyzną wymiany poglądów i doświadczeń naukowych, ale została również zorganizowana w celu uczczenia piątej rocznicy śmieci wybitnej uczonej Profesor Lucyny Frąckiewicz. Spotkanie naukowe zgromadziło jej uczniów i tych, którym Pani Profesor była bliska i zapisała się w ich życiu jako mistrz i niezwykły człowiek.

Konferencję otworzyli Dziekan Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Zenon Gajdzica oraz rektor GWSP w Mysłowicach, dr Mirosław Wójcik.

  Na początku konferencji zostały odczytane listy, które nadeszły do organizatorów konferencji. Od nestora polityki społecznej Prof. Antoniego Rajkiewicza, Prof. Juliana  Auleytnera, Prof. Józefa Orczyka, którzy z ważnych powodów nie mogli uczestniczyć w wydarzeniu. Gratulowali  oni podjętego tematu konferencji oraz podkreślili rolę i znaczenie jakie odegrała Prof. L. Frąckiewicz w nauce polskiej, a zwłaszcza kształtowaniu nowej jakości polityki społecznej w środowisku śląskim.

Sylwetkę Prof. L. Frąckiewicz przybliżyła Prof. E. Górnikowska-Zwolak oraz Prof. R. Rauziński. Profesor podkreślił ponad siedemnastoletnią współpracę Pani Profesor z Instytutem Śląskim w Opolu i jej  znaczący wkład jako badacza Śląska i Śląska Opolskiego. Zaznaczył, że już na początku współpracy Prof. L. Frąckiewicz zwracała uwagę na złą sytuację demograficzną tego regionu, na brak zastępowalności  pokoleń podkreślając, że aby podejmować działania na Śląsku, to  Śląsk trzeba zrozumieć.

Prof. Ludmiła Dziewięcka-Bokun w swoim wystąpieniu Komu i dlaczego potrzebna jest polityka społeczna? nawiązała do polityki społecznej, która jest nierozłączna z państwem i ludźmi. Prelegentka zaznaczyła, że każde społeczeństwo, każdy człowiek ma problemy, które nierozwiązywane kumulują się i prowadzącą do konfliktów. Najbardziej pożądaną wartością jest tzw. ”pokój społeczny” – jako ideał do którego powinny dążyć społeczeństwa. Podkreśliła, że państwo mając za sobą demokrację powinno tworzyć prawo na miarę potrzeb społecznych, co w XXI w. powinno być sprawą oczywistą.

Prof. Marian Mitręga z Zakładu Polityki Społecznej Uniwersytetu Śląskiego nawiązał do cech populizmu w polityce społecznej, analizując wybrane programy partii politycznych. Prof. Jolanta Supińska w odniesieniu do majowej dyskusji jaka miała miejsce w Instytucie Polityki Społecznej UW nad rolą i zadaniami polityki społecznej jako dyscypliny naukowej zwróciła uwagę na wiele dylematów w tym obszarze oraz nawiązała do nieżyjącego już nestora polityki społecznej Prof. Daneckiego, powołując się na jego dorobek i kluczowe przesłania jako badacza-naukowca.

Bożenki już nie ma wśród nas, odeszła 7 grudnia 2015 r.

Podczas konferencji zostało podjętych wiele różnorodnych wątków tematycznych. O zasadach i formach współdziałania organizacji pozarządowych  z samorządem terytorialnym mówiła Prof. Małgorzata Baron-Wiaterek z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Prelegentka zaznaczyła jak duży jest zakres działalności tego sektora i jak wiele zadań może przejąć na gruncie lokalnym rozwiązując lokalne potrzeby. Prof. Bożena Kołaczek w wystąpieniu Polityka społeczna wobec rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi, zwróciła uwagę na różne rozwiązania w tym zakresie w Europie. Podkreśliła dużą skalę problemu w Polsce, gdzie dziećmi niepełnosprawnymi opiekuje się najczęściej matki, a przyjęcie świadczenia wiąże się dezaktywizacją zawodową. Omówiła również jakie skutki dla rodziny niesie wieloletnia opieka nad dziećmi niepełnosprawnymi dodając, że potrzebnych jest w Polsce wiele przyjaznych rozwiązań dla rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem. Kontynuację wątku w obszarze niepełnosprawności podjął dr G. Odoj z Uniwersytetu Śląskiego, który nawiązał do problemów związanych z integracją społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnością intelektualną. Tematykę oczekiwań nauczycieli wobec postępów w procesie edukacji przybliżył dr W. Welskop z Wyższej Szkoły Biznesu  i Nauk o Zdrowiu w Łodzi. Prelegent omówił także wykluczenie społeczne dzieci i jego wpływ na dalsze losy edukacyjne.

Niezwykle ważny problem bezrobocia w polskiej rzeczywistości podjął swoim wystąpieniu Prof. Leon Dyczewski z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zwracając uwagę na osobiste, rodzinne i społeczne skutki bezrobocia. Prelegent podkreślił, że w Polsce bezrobocie rejestrowane znacząco się różni od bezrobocia rzeczywistego. Kolejne wystąpienia dotyczyły osób starszych. Prof. Felicjan Bylok z Politechniki Częstochowskiej powołując się na badania, przedstawił emerytów jako konsumentów różnych segmentów rynku. Natomiast Prof. Maria Zrałek z Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu nawiązując do równoważonego rozwoju przybliżyła rozwiązania przyjaznych miast dla seniorów. Prelegentka podkreśliła, że w dobie starzenia się społeczeństw konieczne jest stworzenie przyjaznej przestrzeni miejskiej dla wszystkich, w tym również dla seniorów, a dobre rozwiązania europejskie możemy zaadaptować biorąc pod uwagę potrzeby i uwarunkowania polskie.

Dr Wiesława Walkowska z Instytutu Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego nawiązała do rozwiązań zachodnich w opiece i aktywizacji osób starszych. Prelegentka w związku z udziałem w projekcie Building bridges between senior citizens and students in the elderly care in the EU, omówiła rozwiązania fińskie w pracy z osobami starszymi. Podkreśliła dostępność i kompleksowość usług dla seniorów, współpracę z ośrodkami naukowymi i kształcenie studentów do opieki i pracy z seniorami. Prelegentka zaznaczyła jak ważną rolę pełni w Finlandii współpraca na poziomie lokalnym pomiędzy instytucjami oraz wymiana informacji i współpraca pomiędzy regionami.

Konferencja pokazała jak duży jest  zakres tematyczny polityki społecznej. Dr J. Klimczak-Ziółek z Uniwersytetu Śląskiego zreferowała politykę społeczną wobec kobiet. Dr Barbara Kołodziej z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu mówiła o kwestii zwierząt i konieczność dalszych uregulowań prawnych w tym obszarze.

Uczestnicy konferencji podkreślili znaczenie dyskusji i wymiany poglądów, zwłaszcza w mniejszym gronie specjalistów, badaczy, naukowców, praktyków i wyrazili nadzieję na kontynuację interdyscyplinarnych spotkań.

Konferencja mogła się odbyć dzięki przychylności, dobrej woli, perfekcyjnej organizacji wielu wspaniałych ludzi. Naukowców, badaczy, praktyków, którzy nie zawiedli. Często mimo natłoku obowiązków przyjechali aby się spotkać, podyskutować, wymienić poglądy, ale też tak zwyczajnie od serca po ludzku porozmawiać i powspominać. Nie zawiodło grono naukowców z Wrocławia, Opola, Warszawy, Katowic...

Nauka jest ważna ale w tym wszystkim zawsze musi liczyć się człowiek. Taką właśnie politykę społeczną kreowała Pani Profesor Lucyna Frąckiewicz.